ڕوەنی وێمانە

ڕوەنی وێمانە

 بە کوڵی و پوختی باسو وەشکەردەو ڕوەنی وێمانەی کەرو، ھەڵبەت ڕوەنی وێمانە یانی ڕوەنو ئاژەڵی، جە کەرێ دروسش کەرا، دماو ئانەی ئاژەلەکەی ( مەی ،بزە،گاوە) دۆشی شۆتەکەی   زەریف پاڵفتە کەری بە پەرزەوان، ئتر دلێ قابلەمێ خاسینە وزیش سەرو ئایری ھەتا گەرم بۆ، ھەر شۆتێ گەرەکمابۆ کەرێش چنە گێرمێ مەشۆ  کەم گەرمش کەری ،ئەوپەڕەکەش ھەتا 40 پلۍ سەدی،چونکاتەی پەی واردەی بەکارش نمارمێ،دماو ئانەی گرسا  کەراش ھەڵیزەو ژەناش، شۆنەو ئانەیرە کەرەکیش گێرا ،ماسو دۆ و ئی جۆرە گرینایە خەتەرو فارایەو نەوەشیش ھەن، چونکاتەی ھیچ میکرۆبێ جا پلەو گەرمینە مەکوشیو  بەزیننەیی مەنۊوە.

وەلێم شۊتێ ھەکە کەراش بە ماس پەی واردەی مەشۆ فرەتەر گرینیش ھەتا پلەو پاستیوریزەی، یانی جە 60 پلا زیاتەر،چی پلەنە گرد میکرۆبێ  وەرگە مەگێرۆ و مرۆ.

ڕوەن کەردەی وەھارەنە بۊ چون ئاوەختە لەوەڕ فرەن و ئاژەڵ شۆتش فرەن، کەراش ماسو دۊ و کەشکو ڕوەن،  کەرەکۍ کەری دلی قابلەمێ گەورەی منیەش سەرو ئایریوە تا زەریف تاویۊوە،چی وەختەنە بازێ کەفو دۊ گنۆوە سەر ،مەشۆ لاش بەری، ئتر کەرەکێ پاکە بۆوە جوان تاویۆوە بۆ بەڕوەن، ئتر سەرو ئایرەکەیەو گێریشەرە،ھەتا سەردە بۆوە ، ڕوەنێ زەریفی چەرمەما دەس گنۆ، ئێ روەنە پەی واردەی مشیو ، متاوی کەریش  دلێ خیگەی و ورش گێری پەی پایزو زمسانی ، پەی تامو چاشتۍ، یانی چاشتیش پەنە کەری،متاوی بازێوەش کەری خیگێوە تەرو دۆشاو و تفاش تێکەڵ کەری، ھەروەخت ئەوەجەت گنۆ وەنە جیای ژەمەنێ نان واردەی دۆشاو روەن موەری، یام متاوی ڕوەنە چەرمەکەی چنی ھەنگوینی تێکەڵ کەری و ھەنگوینو ڕوەن وەری بەنانەو.

جاران ڕوەن دلێ خیگەیەنە ھۆرگیریان،وەلێم ئیسا جۆرەھا سەتڵ و دەبەو چێوی تەری باغە و پلاستیک پەیدا بیەن کەریشەنە، وەلێم ئیسا ئاشکرا بیەن کە مەوادی پلاستیکی زەرەرش ھەن پەی  دروستی بەدەنی،وەختەکارێنە خیگە ھیچ زەرەرێ مەدۆ جەسەو بەشەری چون ھیچ مەوادێ کیمیایش چنی بەکار نامان وەختو وەشکەردەینە.

ڕوەنی وێمانە تامو لەزەتێ وەشش ھەن بەتایبەت وەختێنە ئاژەڵ گیواوی وەش بۆ  بوەرۆ ، ھەرپاسە جاران  پەی تامو بۆ وەش کەردەی ڕوەنی وێمانەی "ولێ زەردەی وردە ھەنە کویسانەکا ھەورامانی پنەشماچا گوڵە ڕوەنینە پۆ کەمەر و یاگە سەختەکاوە مزیۊ" وردەشا کەردێنەو تێکەڵو روەنەکەیشا کەردێنە و فرە تامو بۆش وەش کەردەن، پۆکاتەی ئی گولە زەریفەشا نامێ نیان " گوڵە ڕوەنینە".

بەرکەوتەن ڕوەنی وێمانە فرە بەسودا پەی بەدەنو بەشەری و ھیچ کاریگەریێ خراپش نیا، و جەگردو ڕوەنەکا تەری قیمەتش گرانتەرا،  چەپەوانەو ڕوەنەکا تەریوە کە ئیسا ھەنێ بازارەنە کەس نمەزانۊ جە چێشی وەششا کەرا.

*ڕوەن فرەبی عننەش پەنە ھۆرناوا

* ژەنی گولە پایزێنە روەن کەرۊ

*ڕوەنو وێم مدەو سمێلێ وێم

د.ناجح گوڵپی 4/8/2017  دوانزەو گەلاوێژی

 وێنەکە: دلی دەگاو کەلجی 28/7/2017 ھەورامان