مەسەلیٛ هەورامییٛ "تووتە"

.

تووتە ئاژەڵێ بەوەفان بەدریژایی ویەرینی چەنی ئانزانی ژیوان و خزمەتش پەنە کەردەن ، وەرو ئانەی چنڎ  مەسەلیٛ هەورامیی هەنیٛ (واتەوە وەڵینا) سەرو تووتەی پەوکای حەزم کەرد بەپاو ویری وزمیٛشا وەرەچەمتا:
1.      ئەجوٙ تووتەو لاو گەلەین: کەسێوە فرە چەنەبازو شەڕ ورەش،دایم خەریکو جەنگو جڵەبەین چەنی خەڵکی.
2.      تووتەو دلیٛ بەرا: کەسێ بیٛ قابلیەت ،هەمیشە بیٛ هەرمان کەوتەبوٙ ،پیسەو ئاتووتەیە کە دایم دلیٛ بەرەن کەوتەن و تەمادارا تیکێ نانش بدا.
3.      چوە بەرزە کەرۆ تووتەی دز دیارا:مەبەست جە ئانزانی خراپەکارا هەکە بریا پەی وەنە پەرسایەوە یەکسەر بەرگنوٙ ،یام دلیٛ مەجلیسینە باسکریا یەکسەر ڕەنگەش پڕوٙ .
4.      تووتەی هار عەمرش چل ڕویٛن: یانی کەسی خراپەکار زوو دلیٛنە مشۆ.یام حاکمو وەڵاتی ئەر زوڵم کەروٙ  دماو ماوێ زاڵمش پەی مێو  زەواڵش کەروٙ، ( هاری نەوەشیوە ڤایروٙسین توشوو توتەی بوٙنە  ماوە ودە ڕاوانە تووتەکەی کوشوٙ، وەلێ ئەر قەپە گیٛروٙ ئاژەڵی تەری یام ئانزانی ،ئادیشایچ توشوو هاری کەروٙ،  پەیش هەن ئانزانەکە یام ئاژەڵەکە کوچێ دیر تەر مرانە،چون  بە پاو دورو نزیکی یاگیٛ گەستەکەیەو  دیرتەر مروٙنە یام زوتەر).
5.      پیٛسەن ئاوی کەری دمو تووتەیرە: یانی پیاوەتی کەردەی چەنو ئانزانی خراپی دەرد واردە نیا، هیچ کەڵکێووەش نیا.
6.      تووتەنو مانگەشەویٛ گەفوٙ: کەسێ زاناو پایە بەرزو زانست پەروەر بە قسیٛ و حەپەحەپو نەزانا هیچش سەر نمێ،چون ئاڎ یاوان عاسمان و گرکەس وینوٙشو ڕوٙشنایش دان بە نیشتگای.
7.      تووتە وەی ویٛش مەشناسوٙ : یاگێ فرە شلوق و قەرباڵخ، کەس بەکەسیوە نەبوٙ و گرکەس پەی ویٛش قسیٛ کەروٙ ماچا توتە  وەی ویٛش مەشناسوٙوە.
8.      تووتە بوەش مەکەروٙ پۆرە : یانی کەسێ گولو  زەڕەتاڵ بوٙ کەس هازیش نەبوٙ تەماشەش کەروٙ.
9.      تووتەی سیاو چەرمە فەرقش نیا هەر یوٙن: یانی ئانزانی خراپ بە جلو بەرگ و ڕەنگەی جیاوازە فەرقشا نیا هەر خراپیٛنیٛ
10.  بوەو تووتەی تۆپای مڎوٙ: هەر چیٛوێ بوەش پیسە بوٙ ماچا بوە تووتەی تۆپای مڎوٙ .
11.   تووتە مەلوٙ پاگەرە: یاگێوە هەکە پیسە بوٙ،یام یاگیٛ تەرسیٛ بوٙ  ماچا تووتە مەلوٙ پاگەرە و مەشوٙ ئیٛمەیچ ویٛما پاریٛزنمیٛ و نەلمیٛش پوٙنە .
12.  تووتە مەگەفۆش وەنە: یانی کەسێوە سوکو بیٛ قابلیەت،تەنانەت تووتەیچ هازیش نیەنە گەفۆش وەنە.
13.  تووتەکەش خاسا تا ویٛش : کەسێ خراپو قەرچەناخ و دەمەدەم کەر هەر خەریکو جەنگی بوٙنە چەنی خەڵکی .
14.  تووتەی واتەن  یاخوا یانەوەیم حەوت کوڕیٛش با،هەریوٙشا زیارە تیکێ نانم مڎوٙ پەنە: یانی کەسیٛوە فرسەت گیر، وەرچەم تەنگ  بەهچ لەمەش تیٛرە نەبوٙ، جەئیٛڎی و  ئەوی داواو چیٛوی کەروٙ .
15.  تووتە بە زەبرو ساحیبیش پیٛشە ماڕوٙ : یانی هەرکسێوە پەشتیش بۆنە  ئانە وێش بە قەوەتو ئازا مزانوٙ ،کارایێوە هوٙرستو نیشت کەروٙ هەکە فرە زاڵا ملو دوٙخەکیٛرە .
16.  هەزار تووتێش هەنیٛ پیٛسە ئاڎی : وەختەکارێوە ئەگەر گەرکت بۆ کەسێ هوٙرسەنگنی  بزانی فڵانە کەس خاسا یام فیسارە کەس،ماچی فڵانە کەس هەزار توتێش هەنێ پێسە ئادی ،یام هەزار تووتیٛش هەنیٛ یوشا ئاڎا، یانی کەسێ خاس نماری ڕیزو کەسێ خراپیوە.
17.  تووتەی واتەن ،حەراما قەسابخانەنە نەمری!!: یانی تووتە فرە حەزش جە پیٛشەو پەڵاین و ئاواتەش واتیٛنە هەکە مرۆیچ هەر قەسابخانەنە بوٙ ، وەسنیا تیٛر گوٙشتو پیٛشە وەروٙ ، یانی کەسی خراپ هەمیشە ئاواتە وازو هەرمانە خراپەکاو کسمە خراپەکەو یٛشانیٛ هەتا مەردەی .
18.     دەریا بە دەمو تووتەی پیس نمەبوٙ: کەسێ خاسو زانا و بە توانا ،ئەگەر خەڵکی نەفام  دواش وەنەو خراپەش واچا،ئانە بە قسیٛ خراپەکاری قابلیەتدارییٛ کەم نمەکەروٙ .

19.      سەرەو تووتا کڕنوٙوە: یانی کەسێوە هەڵای زیننەن و ئازاو بەتوانان، وەختێنە هەوڵە پەرسی ساقوسڵامەتی یام مەنەی و نەمەنەیش پەرسی،ماچا سەرو تووتاکڕنوٙوە.

                                   د.ناجح گوڵپی 17/10/2017 هەورامان

veterinary medicine. يتم التشغيل بواسطة Blogger.

پەیوەندی

بابەتە پڕخوێنەرەکان

ئەرشیڤ