وام
وەڵتەر باسو
واتیٛ(وام) یمان کەردیٛنە جە واتاریٛوە کوڵەو پوختیٛنە، کەماناو قەرزکەردەی، قەرز
هوٙگیٛرتەی بەخشوٙنە. نمونە: واتیٛ ڕەسەنەو دەسەوامی.
وەلێم(وام) و
ئیجاریە دماگیرێوە کۆنەن جە زوانو هەورامینە بەکار ئاومان و خەریکەن خاموٙش مەبوٙنەو
بەکار ئاوردەیش کەم بیەنوە(وام) دماگیرێوە سیفەت سازەن، تایبەن بە ڕەنگی، تەنیا
چەنی ڕەنگەکان بەکار مەیوٙنە، مەواچی ئەسپیٛوی سوری زەرد وامم ئەسان، ڕەنگەو
سیاپەڵەکانت چەنینەنە؟ خاکی زەرد وام، پوشی تەلخ وام، خاکی سوروام. ڕەنگا ئی وامە
چەنی گردو ڕەنگەکان نەیوٙنە سەرو زوانی ئاڎیچ بە نونگەو کەم بەکار ئاوردەیش و نەبیەی
نویستەی و میدیای هەورامی زوانی.
بڕێ جاریٛ
واتیٛ کڵیشەی چەنی ڕەنگەکان بەکار مەیوٙنە، کڵیشە واتیٛوەنە ماناش لیٛڵەنە، وەرو
ئانەی کریوٙ بواچمیٛ دماگیرەن، چەرمەکڵیشە، یانی چەرمەی بیٛ تام و کاڵ
ئەوەبیە(کاڵۆبیە).
هەرپاسە
واتیٛ(هوڵ) ی چەنی ڕەنگی سوری بەکار مەیوٙنە، بزێوە سورهوڵەم ئەسێنە.
وام، زوانو
فارسینە(فام،پام، وام) بەکارئاومان، بە دماگیرێوە مەردە منریوٙرە چون بەکار
ئاوردەیش خاموٙش بیەن، بەهەمان شیٛوە پیٛسەو هەورامی تەنیا چەنی ڕەنگەکان بەکار
ئاومان.
زوانو کوردینە
بیەن بە(باو)، زەردباو، سورباو، مەشوٙ هاگاداریٛ بیمیٛ چەنی(باو)ی کە ماناو شایعی
عەرەبی مدوٙنە وەنەمان نە فاڕیوٙنە، باو باوو کروٙناین، ئی کەواو پانتوٙڵە باوش
نیەن، ئی سیاسەتە باوش نەمەنەن. ئەگەر سەرنجە بدەیمیٛ(وام) زوانو هەورامی جە
کوردینە بیەن بە باو، (و فاڕیان پەی ب) هەرپاسە(م فاڕیان بە و). فارسیچنە(واو فاڕیان
پەی ف). ئینە پەیوەندی بە فاڕیای دەنگو زوانیوەهەن جە دریٛژەو تاڕیٛخەینە،
ئادەنگیٛ کە یاگیٛ سازنایشان نزیکەنە ئەو یوٙترینیوە یاگەفاڕالیٛ مەکەرانیٛ،
ئینەیچ دیارکەوتیٛ زوانین گردو زوانەکانو جەهانیەنە هەنەن.
د. ناجح گوڵپی
8 /4/2020
