لە
پەیامێکدا ڕۆژی 6/10/2016 پەرلەمانی ئەوروپا
داوای کرد لێکؤڵینەوەیەکی نێودەولەتی بکرێت لەژێر چاودێری ڕێکخراوی قەدەغەکردنی
چەکی کیمیایی دا (OPCW
) ،لەسەر دەنگۆی بەکارهێنانی
چەکی کیمیایی لەلایەن سودانەوە دژ بە هاوڵاتیانی دارفۆر لە شاخی مڕە لە ڕۆژئاوای سودان.
لە
پەیامەکەدا پەرلەمانی ئەوروپا ڕۆژی پێنج
شەممە بلاویان کردەوە بەکارهێنانی چەکی کیمیایی دژی خەڵکی مەدەنی
پێشێلی پێوەرو یاسا نێودەولەتیەکانە و ئەژمار دەکرێ بە تاوانی جەنگ.
هەروەها بیزاری خۆیان ئاشکرا کردوە دژ بە
کوشتنی خەڵکی بێتاوان بە نایاسایی و فڕاندن و بێ سەروشوێنکردن و دستدرێژی
سیکسی بەرامبەر خەڵکی دارفۆر لەسەر بناغەی
جیاوازی ئەتنیکی، بەتایبەت لە دارفۆرو و
باشوری کوردڤان و نیلی شین، هاوکات بەهۆی ڕودانی هەندێ حالەتی لەناکاو و ئاورەبونی
هەزران خەڵكی لێ کەوتۆتەوە.
لەگەڵ ئەوەشدا پەرلەمانی ئەوروپا هانی شاندی نەتەوە یەکگرتوەکان و یەکێتی ئەفریکای
(یونامید) دا کە لەناوچەکە بە بەردەوامی بمێنەوە و تاکو بتوانن راپۆرتێکی تێرو
تەسەل لەبارەی پێشێلکاریەکانی مافی مرۆڤ و یاسای نێودەوڵەتی لەلایەن کەسانێک لە
سوپای سودان و هێزەکانی ئۆپۆزیسۆن لە ناوچەی چیای مڕە.
پەیامی پەرلەمانی ئەوروپا ئیدانەی گرتن و بێ سەروشوێنگرتنی نە ناهەقی
خەڵک و چالاکوانانی کرد ،وە هانی دەسەلاتدارانی سودانی دا کە ڕێز لە دەربڕینی رای
ئازاد و دروستکردنی ڕێکخراوی مەدەنی بگرێت، هەروەها داوایان لە یەکێتی ئەفریکا و
حکومەتی سودان کردوە کە لێکۆڵێنەوە لەهەموو ئەو
پێشێلکاریانە بکرێت کە باس کراون .
پەرلەمانی ئەوروپا ڕەخنەی توندی لە حکومەتی خەرتوم
گرت سەبارەت بە کۆت و بەندێک کە خراوەتە
سەر ڕێکخراوە مرۆڤ دۆستەکان تاکو کۆمەک ویارمەتی مرۆڤانە نەگاتە خەڵکی لێ قەوماو،
لەگەڵ ئەوەشدا بێزاری خۆیان پیشان داوە دەربارەی سەرکوت و ئەشکەنجە دانی خەڵک
لەلایەن دەزگای ئاسایش و پۆلیسی دەوڵەتەوە ،داواشیان کردوە کە پێداچونەوە بە یاسای ئەمنی ولاتدا بکرێتەوە و چاکسازی
لە دەزگای دادوەریدا بکرێ کە گونجاو بێت لەگەڵ یاساو پێوەرە نێو دەولەتیەکاندا.
لەکۆتایی پەیامەکەدا هاتوە ،داوا لەسودان
کراوە کە ئەنجامی ئەو لێکۆڵێنەوە بلاو بکەنەوە کەلەلایەن سێ لیژنەوە ئەنجامدراوە
سەبارەت بە قەبارەی کوشتن و سەرکوت کردنی خەڵك دژی تەقەشوف لەولاتدا لە ئەیلولی 2013 دا، لەگەڵ دادوەری بۆ قوربانیەکان
ولابردنی پاریزبەندی تایبەت لەسەر تاوانبارن بەپێی یاسا نێودەوڵتیەکان.
س.سودان تریبون
د.ناجح گوڵپی 7/10/2016
