تنگنای یام
تەنگنای
نویسا: د.
ناجح گوڵپی
تنگنای،
تنگیای. تەنگنای، تەنگیای
تنگنای و
تەنگنای دویٛ چەمیٛنیٛ زوانو گوٙرانینە/هەورامینە، وەلێم بەدویٛ مانیٛ جیاوازیٛ
لاو هەورامیەکانوە هەنیٛ، با بزانمیٛ چەنی بەراوردشان مەکەرمیٛ تا جوان
بیاومیٛشانە؟
تنگنای، تنگیای،
تەنگنای، تەنگیای، بە دویٛ تەشکیٛ ویٛشان مرمانانیٛ، تەشکو چەمەی ویەری و چەمەی
نادیاری، بڕێ هەورامانی مەواچان ولەکیٛ تنگنانشەوە، یانی قتولەو ولەکیٛ کریانوە
بیەن بە ولی، یام خونچەکە دەمش کەردەنوەو گەش بیەنوە بیەن بە ولی، تنگیای، ولەکیٛ
تنگیێنەوە، یانی ویٛکەرد بیێنە بەولی.
وەلێم تەنگنای
جە ژاوەروٙنە ماناش جیانە، یانی ولەکیٛ ئامێنوٙ یوٙ، تەسکە بییٛنەوە، ڕیٛک ماناش
چەپەوانەو تنگیاینە، یانی تەنگنای وەختێ بەکار مەیوٙ کە هەڵای ولەکیٛ قتولەن،
ئامێنۆ یوٙ، نەکریێنەوە. ئەگەر قتولەو ولیٛ بتنگنوە چاگە پەنەش مەواچان، ولەکیٛ
تەنانشارە، جە چەمەو تەنیەی، یانی کریێنوە و گرد یاگێشا تەنیەن، گیٛرتەنرە، یام مەواچی باخەکە
نیشتەن هەراڵە، هەراڵەش شانانرە، با فرە دوریٛ نەگنمیٛوە، بەیمیٛوە لاو تنگنای و
تەنگنای، ئیسە ڕیٛخەو چەمەکەی
هوٙرمەگیٛرمیٛ بزانمیٛ کامەشان مانای خاسەتەرە مەبەخشوٙ پەنەمان.
تنگنای،
تنگیای: تنگ ڕیٛخەو چەمەین، پاسە بزانو ماناش فرە لێڵەنە، هیچ واتێوەما نیەنە ئەپی
ساختە، یام من نەژنییٛنە، ئەگەر کەسێ مزانوٙش با بنویسوٙش. تنگە: مەبوٙ بە نامیٛ
چەمەی، ئیٛڎیچ بەهەمان شیٛوە نەژنەوانە و سەرەت بەروٙ دەرەی ویٛرانەرە. تنگنا و
تنگیا کەردەوەی ویەردەی ویەرو نادیارەن کە تەنیا پەی قتولە، خونچەو ولیٛ بەکار مەیوٙ
لاو ئێمەوە یانی هەورامانو تەختی و لهوٙنی.
تەنگنای: کە
ژاوەروٙنە، پای گەلاننە بەکار مەیوٙ مانش چەپەوانەو تنگناین، با بلمیٛ لاو ڕیٛخەو
قەدو چەمەکەی تا بزانمیٛ ماناش چەنینەنە؟
تەنگ: ڕیٛخەو
چەمەین، جەهەمان کاتنە پیٛسەو یاوەرنامیٛ"سیفەی" هەرمانە مەبەروٙ، تەنگ
یانی تەسک، یاگێوە، چیٛوێوە کە تەسک و تەنگ بوٙنە، یاگیٛ بە سەختی بلیش پوٙرە، پەی
نمونەی ماچی گجیەکە تەسکەن پەیم، تەنگەن پەیم نمەلوٙنە قوٙڵمەرە، هەرپاسە بڕێ
واتیٛ و دەسەواتیٛش چەنە وەشیٛ مەکریانیٛ، تەنگو نماو مەغریبی، دڵی تەنگ، دڵم
تەنگەن یانی دلم تەمیانرەو خەفەتبارەن، تەنگ: تەنگو بارو وەڵاخی، مەواچی تەنگش
بڎە، تەنگەکەش شل بیەن. هەرپاسە تەنگە نامیٛ چەمەینە، کە پیٛسەو نامیٛ هەرمانە
مەبەروٙنە، تەنگەلان، تەنگەبەرە، کوٙڵانەی تەنگەبەرە، یانی کوٙڵانەی تەسکە، یام
مەواچی دووەتەنگا، دووە تەنگاش ئامان، یانی لەمەش و قەدش زل بیەن، هورگش بەرپڕان. تەنگ
و تەنگە فرە لوێنیٛ دلیٛو یویرە، چون فرەتەر هەردوی پیٛسەو نامیٛ هەرمانە
مەبەرانیٛ، وەلێم تەنگ تەنیا ویٛش سیفەن، هەرپاسە مەبوٙیچ بەنامیٛ، چون ئەرک
مەوینوٙ. تەنگشا پەنە هوٙرچنی، کە پیٛسەو ئیدیۆمین، ماناو زوٙرشا پەی ئاورد
مەبەخشوٙ. تەنگو مەغریبی، تەنگو نماو
مەغریبی ئامان سەرم، چیٛگەنە ماناو دەمی و وەختی مەبەخشوٙنە، یانی کاتو مەغریبینە،
چی کاتە کەمەنە، تەسکەنە، تەنگەنە، بەرەکەش گیٛرتەنان. هەرپاسە مەواچمیٛ تەنگانە و
فەرحانە، یانی کاتێ ناوەش مەیوٙنە وەرت، ئینای سەختی و ناڕەحەتینە، ناوەشی، ماچی
تەنگانەشەن، وەلێم دماتەر مەگنی وەشیرە، وەشی و ناوەشی، دماو گرد تەنگانیٛوە وەشیێ
مەیوٙ.
پاسەبوٙ
جە(تنگ)ی هیچما دەسنەکەوت، هیچ یاگێنە بەکار نامان. بیٛجکەم پەی خونچەو ولیٛ، یام
هەراڵەو درەختی. وەلێم تەنگ بەکار ئاوردەیش تەمام فرەن زوانەکەمانەنە، مەبەستم
ئانەن کە تنگنای ژاوەروٙنە نیەن، بەکار نمەیوٙ، تەنگنای بەکار مەیوٙ وەلێم بەمانای
جیاوازە کە چەنی تنگنای هەنیٛ بازنێوەنە مەخولیانوە دەورو ولیٛرە. چەمەڕاو سەرنجەو
شمەنان.
هەڵەبجە
23/1/2021