دماگیرو(یڎە)ی
ئی دماگیرە جە
کوٙنەنە فرە بکار و چالاک بیەن، واتیٛ زەریفیٛش وەشیٛ کەردیٛنیٛ، وەلێم ئیسەتێنە،
ناچالاک و سست بیەن ڕەنگای بیٛجگەم واتە وەڵینەکاش، کوٙنەکان، واتیٛ تازیٛش نەبان،
ئی دماگیرە لوان سەرو ڕیٛخە و قەڎو چەمەی(کەردەوەی نەویەردە و ویەردە) یاوەرنامیٛ
وەرکاریش (سیفت مفعول) وەشەکەردیٛنە. با پیٛوەرە سەرنجەو ئی نمونان بڎەیمیٛ.
کەشیڎە: کەش +
یڎە:کەشیدە، یانی میٛبین"بیٛبن"ی تایبە، مبارەکو سەیدان و حاجیان، کەش
بەماناو بن کەشی مەیوٙ، نەک( کوٙ: کەش) هەرپاسە کەش واتیٛ کەشکوٙڵیش چەنە وەشە
بیێنە، توٙشەبەرێ یام کوٙڵێ مەکەری شانەت و مڎەیش بنەو کەشیت
فامیڎە: یانی
کەسێوی ئەنەیاوا، ئینە پسەو سیفت مەفعولی(یاوەرنامیٛ کریێ)، کە سیفەتیٛ
هوٙرمەگیٛروٙنە پەی ویٛش. لوان سەرو ڕیٛخەو چەمەو(فامای- فام).
ڕەژیدە: یانی
خەتو خاڵ ڕەشتە. لوان سەرو ڕیٛخەو چەمەو(ڕەشتەی- ڕەژ)، پسەو سیەفتێ ویٛش مرمانوٙ.
تراشیدە:
سەیدی هەورامی مەفەرماووٙ(تراشیدەی دەس سەر ئوستادی باش...) لوان سەرو ڕیٛخەو
چەمەو(تراشای، تراشتە: تاشتەی، تاشای) تراش: تراشیدە. بنەرەتنە تراشتەی بیەن، وەرو
ئاسان واتەی، دەنگو(ر) قوت دریان. تراشیدە یانی تاشیا، نمزانی کامە ئوٙسای تراشان.
گەڕیڎە:
گەریدە، ئی چەمە هنو زوانو کوردین، بیێنە بە واتێوە گردینیە، ئەچی وەڵاتنە بەکار
مەیوٙنە، جە چەمەو(گەڕان- گەڕ) هورگیریان، گەڕیدە یانی کەسێوە کەهەرمانەش گیٛڵای
بوٙنە(گیٛڵیدە).
بڕیڎە: چیٛوێ
کە بڕیابوٙ، وەلێم بڕەندەیچ هەن، پیٛسەو کاردیٛ و تیخی کە مەبڕوٙنە.
توٙیچ برای
هەورامی زوان هامکار ببە جە ئەوەژیونایو زوانەکەیت و نمونێوی ئەچیمنە بارەوە.
د. ناجح گوڵپی
8/10/2020 یانزەو شەویٛ
